
Je loopt er voorbij voor je er erg in hebt, als winkelende Hilversummer. Maar op de Zeedijk, tegenover de Action, staat een echte Dudok. Of beter gezegd, een stukje van een echte Dudok. Half gesloopt en beroofd van bijna alle kenmerken, moet je wel erg je best doen om het nog mooi of waardevol te vinden. Maar toch, een echte Dudok. En die verdient een tweede blik.
Honderd jaar geleden nam het gebruik van elektriciteit in Hilversum snel toe. En zeker in de omgeving van de Kerkstraat, met zijn chique winkels en uitbundig verlichte etalages. In die tijd had Hilversum een eigen Gemeente Lichtbedrijf. Om aan de groeiende vraag te voldoen stelde de gemeenteraad in 1927 6700 gulden beschikbaar voor de aankoop van een stuk grond aan de Zeedijk en nog eens 25.500 gulden om daar een transformatorhuis te bouwen.
Dat werd, uiteraard, een klusje voor gemeentearchitect Willem Dudok. Hij ontwierp een elegant dienstgebouw van twee delen, die haaks op elkaar stonden. Het ene deel telde twee verdiepingen met een zogeheten wolfdak, het andere deel maar één verdieping, met schilddak. Het gebouw bood ruimte aan een hoog- en een laagspanningsruimte, een garage, een kantoor, wachtlokaal voor personeel en een klachtenbureau voor klanten.
De bouw verliep voorspoedig en het nieuwe transformatorstation aan de Zeedijk werd op 22 oktober 1927 in gebruik gesteld. Met een extra capaciteit van 200 Kilowatt kon het centrum van Hilversum voorlopig weer voort.
De gele steen met donkere plint zijn echte stijlkenmerken van Dudok. Ook het donkere schilddak werd door hem vaak gebruik bij nutsgebouwen, maar ook bij scholen. De lage, horizontale ‘raampartij’ aan de voorkant, net onder het dak, is in werkelijkheid een ventilatierooster, waardoor de warmte van de transformatoren kon ontsnappen. Een rijtje ramen aan de zijkant van het pand, onder de dakgoot, verraadt de hand van de meester en is nog steeds te zien. Verder is het pand sober vormgegeven.
Het transformatorgedeelte van het gebouw in nog steeds in gebruik. Maar het kantoor, het klachtenbureau, de wachtruimte en de garage zijn al lang geleden overbodig geworden. In de jaren 70 zat het Hilversumse Vrouwencafé in het pand. Ergens in de jaren 80 is meer dan de helft van het gebouw afgebroken en is aan de achterkant een stukje aangebouwd. Het open terrein dat ontstond werd lange tijd gebruikt als fietsenstalling. Vrijwel niets herinnert meer aan het elegante gebouwtje dat daar ooit heeft gestaan. Wat rest is een halve, verminkte Dudok, opgefleurd met een megagroot schilderij van een testbeeld. We zijn tenslotte Mediastad.
De Canadese Dudokliefhebber David Harper heeft een 3D-model gemaakt van het gebouw, waarmee het van alle kanten in volle glorie te bekijken is.






