Van veel architecten die onder dit vaandel worden genoemd en beschreven is aantoonbaar dat ze Dudok hebben gekend, of in ieder geval zijn werk goed hebben bestudeerd. Van sommigen kan dat alleen maar worden vermoed, op basis van de overeenkomsten in hun werken. Maar architect Klaas van den Berg (1894 – 1976) is ver boven alle twijfel verheven. Hij kende Dudok goed en heeft zelfs jarenlang met hem samengewerkt. En dat is goed terug te zien in deze door hem ontworpen villa uit 1937 aan de Brediusweg 47 in Bussum. De gele baksteen, het donkere schilddak, de bandvensters, maar vooral de stoere rechthoekige toren in het midden, geflankeerd door een elegante schoorsteen. Het is Dudok ten voeten uit en doet denken aan diens eigen villa in Hilversum, De Wikke. Maar het is zeker niet de enige stijl die Van den Berg als architect hanteerde.

Klaas van den Berg werd in 1894 geboren in het Gelderse Ochten. Toen hij 19 jaar oud was verhuisde hij naar Naarden, waar hij de rest van zijn leven heeft gewoond. Waar Van den Berg zijn bouwkundige opleiding heeft genoten is niet bekend, maar hij had een sterke affiniteit met de Amsterdamse School. Zijn talent moet wel duidelijk zijn geweest, anders was hij niet door Dudok aangenomen om als tekenaar te werken in diens eigen atelier. Dat was op de zolder van Dudoks eerste woning in Hilversum, aan de Emmastraat 43, waar hij tot 1924 heeft gewoond.

Dudoks dochter Mia zei daarover in 1994 in een uitgebreid artikel in het blad Eigen Perk: “De eerste tekenaar die daar kwam werken was de latere architect Klaas van den Berg, die mijn vader altijd met baas aansprak en door hem vaderlijk Kloaske werd genoemd. Met hem werden de plannen voor het Raadhuis uitgewerkt. Bij het definitieve ontwerp riep Kloaske: Baas, daar slaan ze steil van achterover! Deze spontaniteit was een reuze steun voor mijn vader.”

Wie mee heeft mogen tekenen aan het Raadhuis is sowieso met vlag en wimpel gekwalificeerd als ‘geïnspireerd door Dudok’.

Behalve als tekenaar wordt Van den Berg ook wel eens omschreven als een leerling van Dudok. Waar of niet, wie mee heeft mogen tekenen aan het Raadhuis is sowieso met vlag en wimpel gekwalificeerd als ‘geïnspireerd door Dudok’. In tegenstelling tot de meeste anderen bleef Van den Berg vele jaren in dienst bij Dudok. Hij begreep hem goed. En wat de veeleisende Dudok goed beviel was dat Klaas van den Berg altijd beschikbaar was, omdat hij als ongehuwde man veel tijd aan zijn werk kon besteden. Hij was ook opzichter bij de bouw van een aantal ontwerpen van Dudok.

Maar Van den Berg had meer in zijn mars. Rond 1920 opende hij zijn eigen architectenbureau in zijn woonhuis aan de Julianalaan 4 in Naarden. Hij ontwierp een zeer respectabel oeuvre aan landhuizen, villa’s, winkelwoonhuizen en een appartementengebouw in Bussum, Naarden en Hilversum, waaronder dus deze Dudokiaanse villa. 

Ook zijn kantinegebouw voor de Nederlandse Seintoestellen Fabriek (1931 is een schoolvoorbeeld van een gebouw in Dudokstijl. De kantine aan de Jan van der Heijdenstraat in Hilversum is, net als de andere gebouwen van de NSF-fabriek, eind jaren ’80 gesloopt om plaats te maken voor de nieuwe wijk Seinhorst.

Van den Bergs andere villa’s en landhuizen zijn ontworpen in expressionistische stijl met kenmerken van Frank Lloyd Wright en de Amsterdamse School. Op het gebied van de sociale woningbouw is maar één voorbeeld bekend uit het oeuvre van Van den Berg: een wijkje met woningen en werkplaatsen rond de 1^eIndustriestraat in Naarden, gebouwd tussen 1936 en 1938. Typerend voor veel van zijn werken zijn de rondingen in het metselwerk die ook in Dudoks werken vaak te zien zijn.

Bronnen:

Tijdschrift Eigen Perk (1994/4)

Architecten van Hilversum, deel 3. Annette Koenders e.a.

Contactblad Historische Kring Bussum, jaargang 12 nr. 2 (1996)

Database Historische Kring Bussum

Website Vrienden van het Bredius https://vriendenvanhetbredius.nl/het-brediuskwartier/architecten-van-het-brediuskwartier

Website Wendingen https://items.amsterdamse-school.nl/details/persons/241