Iedere Hilversummer kent de kiosk bij de Kei, een gebouwtje uit 1932 dat zó overduidelijk door Dudok is ontworpen dat bijna iedereen dat voetstoots aanneemt. Maar dat is het niet. De kiosk is een ontwerp van vader en zoon Bakker, een architectenduo dat een duidelijk stempel heeft gezet op de ontwikkeling van Hilversum.
De Gooi- en Eemlander meldde in augustus 1931 dat in Hilversum dringend behoefte was aan kiosken langs de openbare weg waar het publiek kranten, postzegels, tabak en snoep kon kopen: “In andere plaatsen zijn dergelijke kiosken er reeds lang.” Vandaar dat het gemeentebestuur volgens de krant een vergunning wilde verlenen aan ondernemer W. van Gaasbeek, die graag zo’n kiosk wilde exploiteren op het brinkje bij de Kei.
Van Gaasbeek wilde een eenvoudig houten gebouwtje neerzetten, maar daar stak de Hilversumse schoonheidscommissie een stokje voor. “Ontsierend”, was het oordeel. Het moest een fraai stenen gebouwtje worden, dat ook kon dienen als wachthuisje voor buspassagiers, met een bank, toilet, urinoir en telefooncel.
De opdracht ging naar vader en zoon Bakker, die samen een architectenbureau hadden. Vader Barend (B.H.) Bakker (1879-1951) had zich na de ambachtsschool met avondcursussen en als leerling van de Delftse architect C.J.L. Kersbergen bekwaamd in de bouwkunde. Hij werkte enkele jaren bij de Genie in Amsterdam als opzichter/tekenaar en verhuisde in 1903 naar Hilversum, waar hij als tekenaar/bouwkundige aan de slag ging op de afdeling Publieke Werken van de gemeente.
Drie jaar later nam hij ontslag, na een conflict met de burgemeester over de talrijke privé-opdrachten die hij naast zijn werk deed. Bakker startte een eigen bureau dat zeer succesvol zou worden. Zoon Kees (C.M) Bakker (1903-1989) was eveneens architect en trad in 1929 als partner toe tot het bureau. Samen ontwikkelden ze een aanzienlijk oeuvre in Hilversum en omgeving van vooral strakke en zakelijke werken, afgewisseld met wat romantisch gevormde landhuizen.
Bakker sr. was ook politicus. Hij was bijna de helft van zijn leven raadslid en was lange tijd wethouder Publieke Werken. Als raadslid was hij medeverantwoordelijk voor de aanstelling van Dudok als directeur Publieke Werken, in 1915. Als wethouder werkte hij later veel samen met Dudok, die hij enorm bewonderde. Zo maakten ze in 1929 samen een dienstreis naar Rome, die leidde tot aanpassingen van Dudoks ontwerp van de Burgerzaal in het Raadhuis.
Die bewondering voor Dudok bleek ook uit Bakkers eigen ontwerpen. Elementen uit het handschrift van Dudok zijn daarin terug te vinden. Maar nergens zo duidelijk als in de kiosk bij de Kei, die hij waarschijnlijk samen met zijn zoon ontwierp. Dudok-kenner Annette Koenders van de gemeente Hilversum sluit ook niet uit dat Dudok zelf de hand heeft gehad in het ontwerp. De Gooi- en Eemlander meldde destijds dat Bakker jr. de kiosk heeft getekend. Vlak voor de opening, op 19 mei 1935, schreef de krant: “De grijze betonnen luifel wordt nog wit geschilderd en de grauwe muren met helderblauwe tegels bemetseld. Dan zal op dit drukke punt zeker een aardig, opgewekt gebouwtje verschenen zijn.”
De kiosk is in 1996 in opdracht van de gemeente gerestaureerd en in oorspronkelijke staat teruggebracht.
Bronnen:
De Gooi en Eemlander 27 en 28 augustus 1931, 19 mei 1932.
Hilversum. Architectuur en Stedenbouw 1850-1940, A. Koenders, Uitgeverij WBooks
Architecten van Hilversum, dl. 1 en dl. 2, Uitgeverij Verloren
Willem Marinus Dudok, architect 