
Julio Cano Lasso (1920-1996) is een van de grootste Spaanse architecten van de vorige eeuw. Zijn omvangrijke en indrukwekkende oeuvre kent geen directe verwijzingen naar Dudok. Toch heeft zijn sobere, eerlijke bouwstijl met een overvloedig gebruik van baksteen, naar eigen zeggen raakvlakken met het werk van de Hilversumse meester. In een artikel over zijn studententijd schreef Cano Lasso: “Zonder te weten hoe, werd ik me bewust van de Nederlandse school en werd ik aangetrokken door de expressieve en lyrische architectuur van Dudok, met zijn uitgesproken horizontale ritmes en verticale contrapunten. Die invloed is blijven bestaan als een echo die soms weerklinkt.”
Cano Lasso hield van reizen. Als net afgestudeerd architect maakte hij eind jaren ‘40 studiereizen naar Italië en Nederland. In Amsterdam en Hilversum bezocht hij werken van Berlage, Michiel de Klerk en Dudok. Vooral Dudoks Raadhuis en zijn scholen werden door Cano Lasso bestudeerd, zo blijkt uit de vele tekeningen en foto’s die hij daarvan maakte. “Ik werd aangetrokken door Dudoks poëtica en door de Amsterdamse School in het algemeen. Later, net na het einde van de oorlog, bevestigde een bezoek aan Nederland deze gevoelens”, schreef Cano Lasso. Hij noemde het werk van Dudok, maar ook de architectuur van het Italiaanse fascisme als zijn belangrijkste inspiratiebronnen.

Cano Lasso’s oeuvre omvat sociale woningbouwprojecten (vooral hoogbouw), huizen, scholen, en verder onder meer een auditorium, het oorspronkelijke ontwerp voor het Spaanse paviljoen voor de wereldtentoonstelling in Sevilla (1992), het kantoor van Nationale Nederlanden in Madrid (1991) en vele bouwwerken voor het Spaanse telecombedrijf Telefonica, waarvan Cano Lasso de huisarchitect was.
Zijn werken worden geroemd om hun soberheid, die ook vaak als strengheid wordt omschreven. Andere terugkerende karakteristieken zijn het gebruik van lokale bouwmaterialen en traditionele technieken en de harmonie tussen Cano Lasso’s werken en hun omgeving. Dudokiaans in zijn ontwerpen is het spel van licht en schaduw in blinde volumes van baksteen.
In Spanje leeft Cano Lasso voort als een groot architect, die moeilijk in een stijl of stroming te vatten is. Ook dat doet denken aan Dudok. Zelf zei de architect dat hij altijd werd gedreven door een vastberadenheid om “de tegenstelling op te lossen tussen de filosofie van de Moderne Beweging, die probeert te breken met het verleden, met de geschiedenis, en het idee van traditie als drijvend principe voor continuïteit”. Een worsteling die vele bouwmeesters zullen herkennen en die in het geval van Cano Lasso bijzondere werken heeft opgeleverd, Inspired by Dudok.
Bronnen:
El Ladrillo en la Arquitectura de Julio Cano Lasso, un estudio a partir de las centrales Telefónicas: Alejandro Ferrero Gil
Juliocanolasso.org
Julio Cano Lasso, epdlp.com
Wikipedia






