De Amsterdamse gemeenteraad koos in 1953 voor een ontwerp van Dudok voor een nieuw Scheepvaarthuis, dat de locatie aan de Prins Hendrikkade zou vervangen. Het ontwerp telde dertien verdiepingen, waarvan de hoogste twee door een restaurant, bedrijfskantine, café en bar werden ingenomen. (tekst loopt door onder de video)
De schetsen van Dudok getuigen van een optimistisch vooruitgangsstreven met op het dak landende helikopters en drukke verkeersstromen op de begane grond. Slechts een deel van het ontwerp werd uitgevoerd; een zeven verdiepingen hoog bouwblok – parallel aan het water en loodrecht op het havengebouw – werd uiteindelijk nooit uitgevoerd. Tot grote spijt van Dudok. Bij de opening van het gebouw in 1965 stelde hij dat bepaalde delen van het gebouw alleen kunnen worden begrepen wanneer het bijgebouw er ook zou komen.
In het gerealiseerde ontwerp vallen de bovenste verdiepingen het meest op. Deze springen iets terug en worden omgeven door een felrode staalconstructie, waardoor de glazen bovenetages met hun schuine muren het uiterlijk krijgen van een controlekamer voor lucht- en scheepvaartverkeer. De eerste verdiepingen ogen iets saaier en bestaan uit geprefabriceerde betonnen bladen met witte tegels. (tekst: Tim Verlaan, Architectuur Centrum Amsterdam)
Onder regie van Fokkema & Partners Architecten zijn de entreehal van het Havengebouw en het restaurant op de eerste verdieping in 2014 gerenoveerd en opnieuw ingericht. Uitgangspunt daarbij was het terugbrengen van de oorspronkelijke sfeer, geïnspireerd op de architectuur van Dudok, maar in een eigentijdse vertaling. Daarna is ook de Havenzaal op de bovenste verdieping ingrijpend verbouwd en opnieuw ingericht. Interieurfoto’s: Horizon Photoworks.
Willem Marinus Dudok, architect 